ترانشیب یا Transcendence در گمرک
عبارتست از روش گمرکی که به موجب آن کالاها تحت نظارت گمرک از یک وسیله حمل ونقل ورودی به یک وسیله حمل و نقل خروجی (صدور) در حوزه یک دفتر گمرکی که آن دفتر در عین حال دفتر گمرکی توام برای ورود و صدور است، انتقال داده می شود.
ترانشیپ (Transshipment) از دیدگاه سازمان جهانی گمرک (WCO)
تعریف ترانشیپ (Transshipment):
ترانشیپ به عملیات لجستیکی اطلاق می شود که طی آن کالاها از یک وسیله حمل ونقل به وسیله حمل ونقل دیگری منتقل می شوند تا به مقصد نهایی خود برسند. این عملیات اغلب در بنادر، فرودگاه ها، و مراکز لجستیکی بین المللی انجام می شود. ترانشیپ به ویژه زمانی ضروری است که مقصد نهایی کالاها از طریق وسیله حمل ونقل اولیه قابل دسترسی نباشد یا به دلیل ملاحظات اقتصادی و استراتژیک، نیاز به تغییر وسیله حمل ونقل وجود داشته باشد.
انواع ترانشیپ:
ترانشیپ مستقیم (Direct Transshipment): در این نوع، کالاها بدون انبار شدن در محل ترانشیپ، به طور مستقیم از یک وسیله حمل ونقل به وسیله دیگری منتقل می شوند.
ترانشیپ غیرمستقیم (Indirect Transshipment): در این حالت، کالاها به طور موقت در محل ترانشیپ انبار شده و سپس به وسیله حمل ونقل دیگری منتقل می شوند.
کاربردها و مزایای ترانشیپ در زنجیره تأمین و لجستیک بین المللی
۱. بهبود دسترسی جغرافیایی:
ترانشیپ، امکان دسترسی به بازارهایی را فراهم می کند که با وسایل حمل ونقل اولیه به طور مستقیم دسترسی پذیر نیستند. این فرآیند به ویژه برای مناطق دورافتاده یا مناطقی که از مسیرهای تجاری اصلی فاصله دارند، اهمیت دارد. با استفاده از ترانشیپ، کالاها به هاب های لجستیکی بزرگ منتقل شده و سپس به بازارهای نهایی توزیع می شوند. این روش نه تنها دسترسی به بازارهای جدید را تسهیل می کند بلکه توان رقابت پذیری را نیز افزایش می دهد.
۲. کاهش هزینه های حمل ونقل:
ترانشیپ به کاهش هزینه های حمل ونقل کمک می کند. با بهره گیری از ترکیب های مختلف وسایل حمل ونقل مانند کشتی، قطار، هواپیما و کامیون و انتخاب مسیرهای بهینه، هزینه های لجستیکی به حداقل می رسد. ترانشیپ همچنین اجازه می دهد تا از نرخ های حمل ونقل کمتر که ممکن است در نقاط ترانشیپ وجود داشته باشد، بهره برداری شود. برای مثال، حمل ونقل دریایی از آسیای جنوب شرقی به اروپا از طریق یک بندر ترانشیپ در خاورمیانه ممکن است اقتصادی تر باشد.
۳. افزایش سرعت و کارایی:
ترانشیپ می تواند زمان تحویل کالاها را کاهش داده و کارایی عملیات لجستیکی را افزایش دهد. با استفاده از هاب های ترانشیپی، کالاها می توانند سریع تر به مقصد نهایی خود برسند. این امر به ویژه در مواردی که زمان تحویل کالاها اهمیت بالایی دارد، مؤثر است. علاوه بر این، عملیات ترانشیپ به شرکت ها امکان می دهد تا از ظرفیت های حمل ونقل بهینه تر استفاده کرده و مدیریت بارهای خود را بهبود بخشند، که این امر منجر به افزایش کارایی کلی زنجیره تأمین می شود.
۴. انعطاف پذیری عملیاتی:
ترانشیپ به شرکت ها انعطاف پذیری بیشتری در برنامه ریزی و اجرای عملیات لجستیکی می دهد. در صورت بروز مشکلات یا تغییرات غیرمنتظره در برنامه های حمل ونقل، شرکت ها می توانند مسیر و وسیله حمل ونقل خود را تغییر دهند. این انعطاف پذیری به شرکت ها اجازه می دهد تا به سرعت به تغییرات بازار یا نیازهای مشتریان پاسخ دهند. به عنوان مثال، در صورت بسته شدن یک مسیر دریایی به دلیل شرایط جوی نامساعد، شرکت ها می توانند از مسیرهای جایگزین استفاده کنند و از طریق عملیات ترانشیپ کالاها را به مقصد نهایی برسانند.
۵. کاهش ریسک و افزایش امنیت:
ترانشیپ به کاهش ریسک ها و افزایش امنیت در حمل ونقل کالاها کمک می کند. با توزیع بار در میان چندین وسیله حمل ونقل و مسیر مختلف، خطرات ناشی از حوادث و وقایع غیرمنتظره کاهش می یابد. همچنین، نظارت دقیق تر و بازرسی های امنیتی در هاب های ترانشیپی می تواند به افزایش امنیت کالاها و کاهش احتمال قاچاق و تقلب کمک کند.
۶. بهره برداری از فرصت های تجاری و اقتصادی:
عملیات ترانشیپ می تواند به شرکت ها و کشورها کمک کند تا از فرصت های تجاری و اقتصادی بهره برداری کنند. به عنوان مثال، کشورهایی که به عنوان هاب های ترانشیپی شناخته می شوند، می توانند از درآمدهای حاصل از خدمات ترانشیپی و ایجاد زیرساخت های لجستیکی بهره مند شوند. این امر می تواند به توسعه اقتصادی و افزایش فرصت های شغلی در این کشورها کمک کند.
ترانشیپ به عنوان یک راهکار مؤثر در بهبود دسترسی به بازارها، کاهش هزینه های حمل ونقل، افزایش سرعت و کارایی عملیات لجستیکی و افزایش انعطاف پذیری عملیاتی نقش بسیار مهمی در زنجیره تأمین و لجستیک بین المللی ایفا می کند. این فرآیند به شرکت ها و کشورها امکان می دهد تا به طور بهینه تر و کارآمدتر کالاهای خود را به مقصد نهایی برسانند و از فرصت های تجاری و اقتصادی بهره برداری کنند.
مقررات و قوانین اجرایی ترانشیپ در گمرکات ایران
در جمهوری اسلامی ایران، عملیات ترانشیپ تحت نظارت و کنترل دقیق گمرک انجام می پذیرد. این نظارت ها با هدف تضمین صحت و امنیت کالاها و پیشگیری از هرگونه تخلف و قاچاق صورت می گیرد. مقررات مربوط به ترانشیپ شامل مجموعه ای از قوانین، آیین نامه ها و دستورالعمل های اجرایی است که تمامی جوانب این فرآیند را پوشش می دهد.
مستندات و مدارک الزامی:
برای انجام عملیات ترانشیپ، ارائه مدارک و مستندات خاصی به گمرک ضروری است. این مدارک شامل:
اظهارنامه ترانشیپ: این سند حاوی اطلاعات دقیقی درباره کالاها، مبدأ و مقصد، نوع وسیله حمل ونقل و جزئیات مربوط به محموله است.
بارنامه (Bill of Lading): بارنامه به عنوان سند اصلی حمل ونقل، جزئیات محموله، فرستنده، گیرنده و مسیر حمل ونقل را مشخص می کند.
مدارک حمل ونقل: این مدارک شامل فاکتور تجاری، گواهی مبدأ و مدارک بیمه ای مرتبط است.
مجوزهای خاص: در برخی موارد، اخذ مجوزهای ویژه از نهادهای مربوطه برای ترانشیپ کالاها لازم است.
مراحل اجرایی ترانشیپ در گمرکات ایران:
ثبت اظهارنامه ترانشیپ: صادرکننده یا نماینده وی باید اظهارنامه ترانشیپ را از طریق سامانه جامع امور گمرکی ثبت نماید. این اظهارنامه باید شامل اطلاعات کامل و دقیق درباره کالاها، مبدأ، مقصد و وسایل حمل ونقل باشد.
ارائه مدارک به گمرک: کلیه مدارک حمل ونقل و مستندات مرتبط باید به گمرک ارائه شود. این مدارک توسط مأموران گمرک بررسی و صحت اطلاعات آن ها تأیید می شود.
بازرسی و کنترل: گمرک ممکن است برای اطمینان از صحت اطلاعات ارائه شده و جلوگیری از تخلفات، کالاها را بازرسی کند. این بازرسی شامل بررسی فیزیکی محموله ها و تطابق آن ها با اسناد ارائه شده است.
صدور مجوز ترانشیپ: پس از تأیید مستندات و بازرسی کالاها، گمرک مجوز ترانشیپ را صادر می کند. این مجوز به صادرکننده یا نماینده وی اجازه می دهد تا کالاها را به وسیله حمل ونقل دیگری منتقل کند.
انتقال کالا: کالاها به وسیله حمل ونقل جدید منتقل و به مقصد نهایی ارسال می شوند. گمرک نظارت می کند تا این انتقال مطابق با مقررات و دستورالعمل های اجرایی انجام شود.
تضمین صحت و امنیت کالاها:
تضمین صحت و امنیت کالاها یکی از اهداف اساسی مقررات ترانشیپ در ایران است. گمرک از روش های مختلفی برای کنترل و نظارت بر فرآیند ترانشیپ استفاده می کند. این روش ها شامل بازرسی های فیزیکی، استفاده از فناوری های پیشرفته اطلاعاتی و ارتباطی، و تبادل اطلاعات با نهادهای مرتبط است.
جلوگیری از تخلفات و قاچاق:
گمرک جمهوری اسلامی ایران برای پیشگیری از تخلفات و قاچاق، مجموعه ای از اقدامات نظارتی و کنترلی را به کار می گیرد. این اقدامات شامل بازرسی های دقیق، تطابق اطلاعات اسناد با محموله های فیزیکی، استفاده از سیستم های پیشرفته نظارتی و همکاری با نهادهای امنیتی و اطلاعاتی است.
مقررات و قوانین اجرایی ترانشیپ در گمرکات ایران با هدف تضمین صحت و امنیت کالاها و جلوگیری از تخلفات تدوین شده اند. این مقررات شامل مجموعه ای از مستندات، مراحل اجرایی و اقدامات کنترلی است که به اجرای صحیح و قانونی فرآیند ترانشیپ کمک می کند. گمرک جمهوری اسلامی ایران با استفاده از فناوری های نوین و همکاری های بین المللی، سعی در بهبود کارایی و شفافیت این فرآیند دارد.
مراحل اجرایی ترانشیپ در گمرکات ایران
۱. ثبت اظهارنامه ترانشیپ:
صادرکننده یا نماینده قانونی وی موظف است اظهارنامه ترانشیپ را در سامانه جامع امور گمرکی ثبت کند. این اظهارنامه باید شامل اطلاعات جامع و دقیق در خصوص کالاها، مبدأ و مقصد نهایی، نوع وسیله حمل ونقل اولیه و ثانویه، و اطلاعات مرتبط با فرستنده و گیرنده باشد. ثبت اظهارنامه باید به گونه ای انجام شود که کلیه مقررات و دستورالعمل های اجرایی گمرک رعایت شده باشد تا فرآیند بررسی و تأیید به صورت روان و بدون مشکل صورت پذیرد.
۲. ارائه مدارک:
پس از ثبت اظهارنامه، تمامی مدارک مرتبط با حمل ونقل و مستندات لازم باید به گمرک ارائه گردد. این مدارک شامل موارد زیر است:
بارنامه (Bill of Lading): سند اصلی حمل ونقل که شامل جزئیات محموله، فرستنده، گیرنده و مسیر حمل ونقل است.
فاکتور تجاری: حاوی اطلاعات مالی و تجاری مربوط به محموله.
گواهی مبدأ: سندی که مبدأ تولید یا ساخت کالاها را تعیین می کند.
بیمه نامه: مدارک مربوط به بیمه کالاها در طول حمل ونقل.
سایر مدارک مورد نیاز: بسته به نوع کالا و مقررات گمرکی، ممکن است مدارک اضافی نیز مورد نیاز باشد.
۳. بازرسی و کنترل:
پس از ارائه مدارک، گمرک بررسی های لازم را انجام می دهد. این مرحله شامل دو بخش اصلی است:
بازرسی فیزیکی: گمرک ممکن است کالاها را به منظور تطابق با اطلاعات اظهارنامه و مدارک ارائه شده، بازرسی فیزیکی کند. این بازرسی شامل بررسی محموله ها و مطابقت آن ها با اسناد ارائه شده است.
کنترل اسنادی: بررسی دقیق اسناد و مدارک به منظور تأیید صحت اطلاعات و اطمینان از عدم وجود تخلفات یا نواقص. این کنترل ها شامل تطابق بارنامه با اظهارنامه، بررسی گواهی مبدأ و صحت اطلاعات فاکتور تجاری است.
۴. صدور مجوز ترانشیپ:
پس از تکمیل بررسی ها و بازرسی ها، و در صورت تأیید مدارک و صحت اطلاعات، گمرک مجوز ترانشیپ را صادر می کند. این مجوز به صادرکننده یا نماینده وی اجازه می دهد تا کالاها را به وسیله حمل ونقل دیگری منتقل کند. صدور مجوز ممکن است شامل شرایط و محدودیت های خاصی باشد که باید توسط صادرکننده رعایت شود.
۵. انتقال کالا:
پس از دریافت مجوز ترانشیپ، کالاها به وسیله حمل ونقل ثانویه منتقل شده و به مقصد نهایی ارسال می شوند. در این مرحله، نظارت گمرک بر فرآیند انتقال کالاها ادامه دارد تا اطمینان حاصل شود که تمامی عملیات مطابق با مقررات و مجوزهای صادره انجام می شود. همچنین، ممکن است گمرک نیاز به تأیید مجدد اطلاعات و اسناد حمل ونقل داشته باشد تا اطمینان حاصل شود که فرآیند ترانشیپ به طور کامل و بدون مشکل اجرایی شده است.
مراحل اجرایی ترانشیپ در گمرکات ایران به دقت و با توجه به تمامی جزئیات قانونی و اجرایی صورت می گیرد. از ثبت اظهارنامه تا انتقال نهایی کالاها، هر مرحله نیازمند ارائه و بررسی دقیق اسناد و مدارک، بازرسی فیزیکی و کنترلی، و نهایتاً صدور مجوز ترانشیپ است. این فرآیندها تضمین کننده صحت و امنیت کالاها در طول عملیات ترانشیپ بوده و از هرگونه تخلف و قاچاق جلوگیری می کند. گمرک جمهوری اسلامی ایران با استفاده از روش های نوین نظارتی و کنترلی، تلاش می کند تا این عملیات به صورت کارآمد و قانونی انجام شود
نقش سازمان جهانی گمرک (WCO) در ترانشیپ
سازمان جهانی گمرک (WCO) به عنوان یک نهاد بین المللی برجسته، نقش محوری در تدوین و اجرای استانداردها و مقررات جهانی مرتبط با ترانشیپ ایفا می کند. این سازمان با هدف تسهیل تجارت بین المللی، بهینه سازی فرآیندهای گمرکی، کاهش بوروکراسی و ارتقاء امنیت در عملیات ترانشیپ فعالیت می نماید. WCO با همکاری کشورهای عضو و سایر سازمان های بین المللی، مجموعه ای از دستورالعمل ها، استانداردها و توصیه نامه ها را برای بهبود و هماهنگ سازی عملیات ترانشیپ ارائه می دهد.
اقدامات کلیدی WCO در زمینه ترانشیپ
۱. تدوین استانداردها و دستورالعمل ها:
WCO با تدوین و انتشار استانداردهای بین المللی و دستورالعمل های جامع، به همسان سازی و بهبود فرآیندهای ترانشیپ در سطح جهانی کمک می کند. این استانداردها و دستورالعمل ها به کشورها یاری می دهند تا با اجرای بهترین روش ها و استفاده از فناوری های نوین، کارایی و شفافیت در عملیات گمرکی و ترانشیپ را ارتقاء دهند.
۲. توصیه نامه ها و راهنماهای فنی:
WCO مجموعه ای از توصیه نامه ها و راهنماهای فنی را منتشر می کند که شامل روش های بهینه برای اجرای عملیات ترانشیپ، نظارت بر کالاها و کنترل های امنیتی است. این توصیه نامه ها به کشورها کمک می کنند تا با بهره گیری از روش های استاندارد و مؤثر، فرآیندهای ترانشیپ را بهبود بخشند و ریسک های مرتبط با آن را کاهش دهند.
۳. آموزش و ظرفیت سازی:
یکی از اقدامات اساسی WCO، ارائه آموزش و ظرفیت سازی برای کارکنان گمرک و سایر ذینفعان است. WCO با برگزاری دوره های آموزشی، کارگاه های تخصصی و برنامه های تبادل تجربیات، به کشورها کمک می کند تا مهارت ها و دانش لازم برای اجرای مؤثر عملیات ترانشیپ را کسب کنند. این آموزش ها شامل مباحثی مانند استفاده از فناوری های اطلاعاتی، مدیریت ریسک و نظارت بر کالاها است.
۴. تسهیل همکاری بین المللی:
WCO با تسهیل همکاری و تبادل اطلاعات بین کشورهای عضو، به بهبود هماهنگی و همکاری در عملیات ترانشیپ کمک می کند. این همکاری ها شامل تبادل اطلاعات امنیتی، اجرای روش های بازرسی مشترک و پروژه های همکاری منطقه ای است که به کاهش بوروکراسی و افزایش امنیت در زنجیره تأمین منجر می شود.
۵. ارتقاء فناوری های نوین:
WCO نقش بسزایی در ترویج و استفاده از فناوری های نوین در عملیات گمرکی و ترانشیپ دارد. این سازمان با معرفی و ترویج فناوری هایی مانند سامانه های اطلاعاتی پیشرفته، ردیابی الکترونیکی و سیستم های مدیریت ریسک، به کشورها کمک می کند تا کارایی و امنیت عملیات ترانشیپ را بهبود بخشند.
۶. نظارت و ارزیابی:
WCO با نظارت و ارزیابی مستمر بر اجرای استانداردها و مقررات، به اطمینان از رعایت بهترین روش ها و کاهش تخلفات در عملیات ترانشیپ کمک می کند. این نظارت ها شامل ارزیابی عملکرد گمرکات کشورها، بررسی انطباق با استانداردهای بین المللی و ارائه بازخوردهای سازنده برای بهبود فرآیندها است.
سازمان جهانی گمرک (WCO) با تدوین استانداردها، ارائه توصیه نامه ها و راهنماهای فنی، آموزش و ظرفیت سازی، تسهیل همکاری بین المللی، ارتقاء فناوری های نوین و نظارت مستمر، نقش حیاتی در بهبود و هماهنگ سازی عملیات ترانشیپ در سطح جهانی ایفا می کند. این اقدامات به تسهیل تجارت بین المللی، کاهش بوروکراسی و افزایش امنیت در زنجیره تأمین کمک می نماید و کشورها را قادر می سازد تا به بهترین شکل ممکن عملیات ترانشیپ را اجرا کنند.
بازگشت به فهرست